Waar in groep 3 de basis wordt gelegd door het leren lezen en schrijven, wordt deze in groep 4 verder uitgebouwd. Groep 4 ligt direct in het verlengde van groep 3. De vaardigheden van groep 4 worden tweemaal getoetst op een Cito-toets, de Cito M4 en de Cito E4.
Wat leert jouw kind in groep 4? Dit artikel geeft een uitgebreid antwoord op die vraag.
Lezen en begrijpend lezen
In groep 3 hebben kinderen leren lezen. In groep 4 wordt het technisch lezen (het kunnen opnoemen van de woorden die door letters en klanken gevormd worden) uitgebreid met begrijpend lezen. Anders gezegd: kinderen moeten de teksten die ze tot zich nemen kunnen verklaren. Waar gaat de tekst over? Wat gebeurt er in de tekst? Hoe begint het en hoe loopt het af?
Zinnen worden langer en de woorden zijn ingewikkelder. Daarmee kan een kind in groep 4 steeds meer teksten tot zich nemen en wordt het lezen eigenlijk alleen maar leuker!
Begrijpend lezen in groep 4 gaat onder andere over het volgende:
- Waar gaat de tekst over?
- Welke boodschap heeft de schrijver van de tekst?
- Zijn er meningen in de tekst?
- Zijn er feiten in de tekst?
- Welke woorden kan ik vervangen in de tekst?
- De betekenis van woorden uit de tekst halen.
Spelling
Klankzuivere woorden stonden in groep 3 centraal. In groep 4 wordt het ingewikkelder. Er komen woorden bij die niet klankzuiver zijn en dat vergt veel van kinderen!
Noot: Klankzuivere woorden zijn woorden die je schrijft zoals je ze uitspreekt (dop, dak, raam). Woorden die niet-klankzuiver zijn worden anders geschreven dan hoe ze klinken (peer wordt niet als pir geschreven).
Veel woorden uit de niet-klankzuivere groep zijn weetwoorden. Het zijn woorden waarvan je moet weten hoe je ze schrijft. In groep 4 krijgt een kind daar alle handreikingen voor.
Wat leert een kind spellen in groep 4?
- Woorden die anders geschreven worden dan ze klinken
- Woorden met ei/ij, au/ou, s/z en ch/g
- Woorden die eindigen op –nk, -uw, -eeuw, -ieuw, -aai, -ooi en –oei
- Medeklinkerclusters zoals schr- en –mst
- Gebruiken van hoofdletters, punten, uitroepentekens en vraagtekens
Rekenen
Ook bij rekenen geldt dat een kind in groep 4 doorgaat met wat het in groep 3 allemaal geleerd heeft. Een belangrijk onderdeel van de rekenlessen in groep 4 zijn de tafels. Deze tafels worden in groep 4 gestart en gaan vaak door tot in groep 5.
Het doel van de tafels is om een stevige basis te leggen voor sommen die kinderen in de bovenbouw uit moeten rekenen. Anders dan veel ouders denken zijn de tafels dus geen doel op zich, maar dienen ze een breder doel!
Er wordt tegenwoordig veel meer stilgestaan bij het inzichtelijk rekenen. Daardoor worden tafels niet meer aangeleerd als een kwestie van stampen, maar ook door het inzicht te geven. In groep 3 wordt dat inzicht al heel voorzichtig gegeven, door het herhaald optellen in stappen van 2, 5 en 10 (de tafels van 2, 5 en 10).
Wat leert een kind in groep 4 verder op het gebied van rekenen?
- Automatiseren tot en met 20
- Plus en min tot en met 100
- Inzicht in de getallenstructuur tot en met 100 (getalbegrip)
- Inzicht in delen en vermenigvuldigen
- Rekenen vanuit een context (verhaaltjessommen, redactiesommen)
- Meten (centimeters, meters en kilometers)
- Kloktijden met hele uren, halve uren en kwartieren.
- Kennismaken met de digitale klok naast de analoge klok
- Dagen en datums
- Tafels van 1 tot en met 5 of 1 tot en met 10 aanleren (dit ligt aan de lesmethode die de school gebruikt)
Wereldoriëntatie
In groep 4 wordt ook aandacht besteed aan wereldoriëntatie. Dit bouwt door op de lessen van groep 3 en is alvast een voorbereiding op de lessen die vanaf groep 5 worden gegeven.
Je kind zal kennismaken met biologie, natuur, aardrijkskunde en geschiedenis aan de hand van begrijpelijke teksten. Het doel is om tijdsbesef te creëren (geschiedenis) en de plaats in de wereld te ontdekken (aardrijkskunde) als ook meer over mensen en dieren te weten te komen (biologie en natuur).
Op de meeste scholen wordt biologie ook gebruikt om techniek te geven (of is techniek een los vak).
Veel scholen geven ook verkeerslessen, waarbij het om de veiligheid in het verkeer gaat. Alleen kwesties voor fietsers en voetgangers komen hierbij aan bod, omdat kinderen zich daarmee kunnen identificeren.
Kort samengevat komen de volgende onderwerpen per vak aan bod in groep 4:
- Aardrijkskunde: kaarten van Nederland, Europa en de wereld bekijken, verschillen tussen steden en dorpen herkennen, eigen woonplaats ontdekken.
- Geschiedenis: werk en vrije tijd, beroepen, ridders en kastelen, hunebedden, middeleeuwen, eerste trein (voorzichtige aftrap van de Industriële Revolutie), komst van televisie en andere elektronica.
- Natuur en biologie: indeling van mensen en dieren in zoogdieren, vissen en vogels, voedsel, de seizoenen, het menselijk lichaam, de stand van de zon en maan (en sterren), milieu en gezondheid.
- Godsdienst: feesten, tradities/ gebruiken en rituelen, verhalen en aftasting van verschillende stromingen.
- Verkeer: eigen veiligheid in het verkeer door oversteken en voorrangsregels.
Sociaal-emotionele ontwikkeling
In groep 4 zijn kinderen al een stuk verder in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Veel kinderen hebben vaste vriendjes en vriendinnetjes en weten hoe ze om moeten gaan met hun eigen wensen, beperkingen, voorkeuren en gevoelens.
Sova-lessen in groep 4 richten zich dan ook vaak op de hele groep, de rol van een individu in die groep en hoe je zaken als pesten tegen kunt gaan.
Meer weten?
Wil jij meer weten over wat je kind in groep 4 allemaal te wachten staat? Lees dan de brieven van school goed door, zodat je op de hoogte bent van wat je kind gaat leren. Probeer ook informatiebijeenkomsten zoveel mogelijk bij te wonen. Wil je op individueel niveau iets weten? Ga dan in gesprek met de leerkracht van je kind, maar vergeet ook niet om met je eigen kind in gesprek te blijven.