Zo help je je kind met begrijpend lezen

Veel kinderen en ouders in groep 6 lopen aan tegen de Cito-toets voor begrijpend lezen. Deze toets wordt in januari afgenomen en door veel leerlingen slecht gescoord. Hoe kan dat toch? Een kind heeft immers leren lezen.

Help je kind optimaal met het begrijpend lezen aan de hand van de tips in dit artikel.

Lezen: technisch en begrijpend

Het technisch lezen in groep 3 was slechts de eerste stap. Het technisch kunnen lezen is eigenlijk niks meer dan het kunnen opnoemen van de klanken die door tekens gevormd worden. Zo ontstaan woorden, zinnen en hele verhalen.

Maar je kunt pas leren als je ook begrijpt wat er staat.

Dat is waar begrijpend lezen om gaat. Begrijpen waar de tekst over gaat, snappen wat je aan het lezen bent.

3 Voorwaarden

Op sommige scholen (maar zeker niet alle) wordt het vaak “leesbegrip” gegeven. Dit is een vak dat ingaat op begrijpend lezen. Er zijn 3 voorwaarden om goed te kunnen begrijpend lezen:

Technisch lezen moet goed onder de knie zijn (snel kunnen lezen)
Over een grote woordenschat beschikken
Voldoende kennis van de wereld om zich heen hebben

Zonder deze 3 voorwaarden zal begrijpend lezen problemen gaan geven. Maar ook al voldoet een leerling wel aan deze 3 voorwaarden, dan wil dat nog geen garantie zijn voor het goed kunnen begrijpend lezen.

Begrijpend lezen vergt namelijk moeite en inspanning. Er gaat een proces af voor het lezen, tijdens het lezen en zelfs na het lezen. Dat proces moeten kinderen aangeleerd krijgen.

Begrijpend lezen

Het vak begrijpend lezen krijgt op de Cito-toetsen veel ruimte. Maar dat wil niet zeggen dat het op scholen altijd goed geoefend wordt. Vaak is begrijpend lezen of leesbegrip geen “los” vak, maar een onderdeel van taal. Een onderdeel waar nogal eens aan voorbij kan worden gegaan als leerkrachten het nut ervan niet inzien.

Het speelt ook mee dat veel kinderen helemaal niet meer van lezen houden. Want het is van cruciaal belang dat kinderen gemotiveerd zijn. Zijn ze dat niet? Dan zullen ze die lappen tekst op de Cito-toets niet helemaal doorlezen en dus ook de vragen niet kunnen beantwoorden.

Wat kun jij als ouder doen?

Wil jij je kind helpen om beter te worden in begrijpend lezen? Dan zijn er gelukkig wel wat dingen die je kan doen. Hieronder sommen we de 5 belangrijkste en effectiefste voor je op.

#1 Zorg dat er wat te lezen valt

Wil je je kind helpen bij het begrijpend lezen? Dan moet er natuurlijk wel wat te lezen zijn! Zorg dus voor voldoende boeken.

Tip: Boeken zijn duur, dus een abonnement bij de bibliotheek kan ook geen kwaad. Ook via Marktplaats kun je soms voor vrij weinig dozen vol met boeken aanschaffen.

Houd het echter niet alleen bij boeken. Kranten, tijdschriften, internetsites, e-zines… Er is zoveel om te lezen.

#2 Ga in gesprek

Wanneer je kind iets aan het lezen is, moet je erover in gesprek gaan. Snapt je kind wat er staat? Wat vind je kind ervan? Welke feiten en meningen kunnen worden gehaald uit een tekst? En kan je kind het doel van de schrijver bepalen?

Immers een tekst als “5 tips om een goede zonnebril te kopen” hoeft niet alleen maar informerend te zijn. Als er onderaan wordt verwezen naar een website om zonnebrillen te kopen, is het ook reclame!

#3 Laat je kind het nieuws zien (en lezen)

Kennis van de wereld is belangrijk. Nu wil je je kind misschien nog graag beschermen tegen alle wreedheid, maar dat gaat niet lukken. Bekijk dus samen het nieuws (het Jeugdjournaal is een goed begin) en lees ook samen de krant of berichten op Nu.nl en Teletekst. Zorg dat je kind zich een beeld vormt van de wereld om hem heen en het beste: zorg dat het standpunten en meningen kan en durft te geven. Dat is ook begrijpend lezen.

#4 Praat en bespreek veel

Nadenken helpt enorm bij begripsvorming. Je hoeft om begrijpend lezen te oefenen niet alleen met boeken in de weer te zijn. Praat en bespreek veel. Accepteer meningen en draag argumenten en tegenargumenten aan. Zorg dat je kind zich bewust wordt van feiten en meningen en hoe argumenten daar veranderingen in aan kunnen brengen.

#5 Luister naar je kind

Tot slot is het belangrijk om naar je kind te luisteren. Vaak gaan we voorbij aan wat kinderen zeggen of slaan we het maar half op. Maar als een kind zich niet gehoord voelt, zal het minder met je gaan delen. Deze tip gaat dus veel verder dan alleen maar begrijpend lezen, maar zal er zeker voor zorgen dat je kind gemotiveerd blijft om de wereld om hem heen te ontdekken.

Doelgericht oefenen met begrijpend lezen

Wil je doelgericht oefenen voor begrijpend lezen? Het oefenboek “Cito-toets Groep 6 Oefenen” bevat een aantal oefeningen voor begrijpend lezen. Hiermee leert je kind bewuster naar een tekst te kijken en krijg jij een beeld van wat er op de Cito-toetsen voor begrijpend lezen verwacht wordt.