Na de M4-toets in januari volgt voor kinderen in groep 4 een tweede IEP-, DIA- of Cito-toets in juni: de E4-toets. Welke vaardigheden moeten kinderen allemaal beheersen bij deze toets? In dit artikel zetten we het antwoord op die vraag voor je op een rijtje.
Rekenen
In de tweede helft van groep 4 doen kinderen wederom veel nieuwe kennis op op het gebied van rekenen. De meeste vaardigheden die op de M4-toets aan bod kwamen komen ook in de E4-toets terug, maar dan in een verdiepende vorm.
Getalbegrip
Heen en terugtellen, sprongen van 2, 3, 5 en 10 kunnen nemen, welk getal was ervoor en erna? Allemaal vragen die op het gebied van getalbegrip zitten. Getalbegrip moet in groep 4 op orde zijn om goed mee te kunnen blijven rekenen in de bovenbouw.
Onder getalbegrip wordt ook verstaan:
- Onderscheid kunnen maken tussen eenheden, tientallen en honderdtallen
- Getallen tot en met 130 kunnen invullen
- Verhouding tussen getallen kunnen bepalen
Automatiseren van optellen en aftrekken
Sommige sommen worden als vanzelfsprekend beschouwd. Het gaat vooral om het automatiseren van sommen onder de 10 en het verband kunnen zien tussen getallen die samen tientallen vormen. Bijvoorbeeld: 13 + 9 + 17 = kan makkelijk worden opgelost als een kind 13 + 17 al direct als 30 ziet. Dan is 9 erbij zo gedaan.
Kinderen die dit nog niet beheersen zullen eerst 13 + 9 = 22 doen en dan nog eens 22 + 17. Kan ook en leidt ook tot het goede antwoord, maar dit kind beheerst de strategie van tientallen zoeken nog niet.
Vermenigvuldigen en tafels
Het is een groot misverstand dat kinderen die de tafels beheersen kunnen vermenigvuldigen. Kinderen die de tafels beheersen hebben die getraind. Ze kunnen feilloos 7 x 8 = 56 opnoemen, maar wanneer je de som in een verhaaltje giet (er worden 7 dozen geleverd met in iedere doos 8 borden) wordt het al lastiger. Vermenigvuldigen is een heel belangrijke vaardigheid die niet onderschat mag worden!
Daarnaast is het wel belangrijk om over kennis van de tafels te blijven beschikken. Ook als een tafeldiploma is behaald, verdient het aanbeveling om de tafels te blijven oefenen! Vaak zakt tafelkennis heel snel weer weg en lopen kinderen vroeg of laat tegen slordigheidsfouten aan, omdat ze de tafels niet goed genoeg beheersen.
Halveren, verdubbelen en delen
Zo richting groep 5 gaat het halveren, verdubbelen en delen grotere vormen aannemen. Dat heeft alles te maken met de verhoudingen waarmee in groep 5 gerekend gaat worden (denk bijvoorbeeld aan de breuken).
Halveren en verdubbelen moet eigenlijk vanzelf gaan (zeker met even getallen). Het delen krijgt steeds meer vorm aan het einde van groep 4. In groep 5 leren kinderen dit kolomsgewijs te doen.
Starten met verhoudingstabellen
De verhoudingstabellen zijn erg belangrijk, omdat ze in groep 5 als steun dienen voor het rekenen met breuken. Verhoudingstabellen worden in groep 4 nog zeer visueel gemaakt.
Rekenen met geld
Rekenen met geld in groep 4 gaat steeds verder. Kinderen moeten allerlei bewerkingen met geldrekenen kunnen laten zien, zoals:
- Ik heb 20 euro. Wat kan ik allemaal kopen van 20 euro?
- Hoeveel geld houd ik over of kom ik tekort?
- Als ik briefjes wissel in muntjes, hoeveel muntjes krijg ik dan?
- Hoeveel munten van 5 cent passen er in een muntstuk van 1 euro? En van 2 euro?
Tijd
Kwartieren spelen in groep 4 de hoofdmoot op het gebied van rekenen met kloktijden. Kinderen krijgen allerlei analoge klokken voorgeschoteld en moeten daar de tijd op aangeven, maar ook moeten ze aangeven hoe laat het is over drie kwartier, een kwartier geleden of over anderhalf uur. Begin- en eindtijd spelen in groep 4 een belangrijke rol. Kinderen moeten echt laten zien de analoge klok eigen te zijn.
Maar tijd houdt niet op met de klok. Ook dagen, weken, maanden en jaren (kwartalen en etmalen) komen in groep 4 aanbod. Jaargetijden worden besproken en maanden komen langs. Kennis van de kalender wordt hier dan ook als uitgangspunt gebruikt.
Meten
Tot slot wordt er heel wat afgemeten in groep 4. Inhoudsmaten zijn al geïntroduceerd in de eerste helft van groep 4, maar kinderen gaan hier de tweede helft nog fanatieker mee aan de slag. Ook worden er steeds meer maateenheden gedeeld, zoals dm (decimeter).
Het metrieke stelsel krijgt steeds meer vorm nu kinderen leren dat 1 liter hetzelfde is als 10 dl en 100 cl (en 1 dl weer 10 cl is).
Spelling
Er komen steeds meer categorieën bij in groep 4. Kinderen gaan ook langzaam spellen met werkwoorden en zich richten op persoonsvorm en onderwerp. Dit wordt op IEP-, DIA- of Cito-toetsen nog niet getoetst.
Enkele categorieën die kinderen in groep 4 tegemoet mogen zien:
- Interpunctie (punten, vraagtekens, uitroeptekens en hoofdletters)
- Woorden met sch- of schr-
- Woorden die beginnen met ge- of be-
- Woorden die beginnen met el-, er- en en-
- Woorden die eindigen op een d
- Woorden met -ch of -cht
- Woorden met f en v, s of z
- -eeuw, -ieuw of -uw woorden
Begrijpend lezen
Het vak begrijpend lezen is geïntegreerd met taal. Kinderen leren steeds anders naar een tekst te kijken. Het studerend lezen en het halen van kennis uit een tekst zijn de belangrijkste vaardigheden die kinderen met begrijpend lezen op de basisschool eigen maken. Ze moeten het doel van de auteur kunnen achterhalen, de betekenis van woorden kunnen bepalen aan de hand van een tekst of afbeelding en feiten en meningen kunnen onderscheiden.
Woordenschat
Ook in de tweede helft van groep 4 worden er weer nieuwe woorden toegevoegd aan de woordenschat van kinderen. De IEP-, DIA- of Cito-toets voor woordenschat test een groot aantal van die woorden op de E4-toets.
IEP-, DIA- of Cito-toets E4 oefenen
Als je de LVS-toets E4 wil voorbereiden met je kind heeft Educazione een aantal mooie oefenboeken gepubliceerd. Er is een oefenboek voor alleen de toets E4. Wil je liever heel groep 4 oefenen en achterstanden inhalen? Dan is er ook een combinatie van M4 en E4 te bestellen. De oefenboeken van Educazione zijn zeer professioneel en gebaseerd op de situatie in de klas. Bereid goed voor en neem achterstanden en onzekerheden weg!